Gönderen Konu: Tübitak Ortaokul 2. Aşama 2022 Soru 3  (Okunma sayısı 1515 defa)

Çevrimdışı matematikolimpiyati

  • Geo-Maniac
  • ********
  • İleti: 1.562
  • Karma: +4/-0
Tübitak Ortaokul 2. Aşama 2022 Soru 3
« : Aralık 25, 2022, 10:25:03 ös »
$m,n,a,k$  pozitif tam sayılar ve $k>1$  olmak üzere

                                          $5^m+63n+49=a^k$

eşitliği sağlanıyor. $k$ nin alabileceği en küçük değer nedir?

Çevrimdışı Metin Can Aydemir

  • G.O Genel Moderator
  • Geo-Maniac
  • ********
  • İleti: 1.321
  • Karma: +9/-0
Ynt: Tübitak Ortaokul 2. Aşama 2022 Soru 3
« Yanıtla #1 : Aralık 26, 2022, 05:22:30 ös »
Öncelikle $k=5$ için $a=3$ ve $m=1$ alırsak, $n=3$ bulunur. Yani $k=5$ için istenilen denklemi sağlayan $a,m,n$ pozitif tamsayıları vardır. Şimdi $k\leq 4$ için çözüm olmadığını gösterelim.

$k=2$ ise $5^m+63n+49\equiv (-1)^m+1\pmod{3}$ olacağından $m$ tek ve $a$ da $3$'ün katı olmalıdır. Yani $a^2$ sayısı $9$'un katıdır. Buradan $$63n+5^m+49\equiv 0\pmod{9}\implies 5^m\equiv 5\pmod{9}\implies 5^{m-1}\equiv 1\pmod{9}$$ elde edilir. $5$'in mod $9$'daki mertebesi $6$ olduğundan $m=6t+1$ formatında olmalıdır. Şimdi de ifadeyi mod $7$'de incelersek, $a^2\equiv 0,1,2,4\pmod{7}$ olabilir. Ayrıca, $$5^{6k+1}+63n+49\equiv 5\pmod{7}$$ olduğundan bir çelişki elde ederiz. Yani $k=2$ için herhangi bir çözüm yoktur. Dolayısıyla herhangi bir çift $k$ için de çözüm yoktur. Bu yüzden $k=4$ durumunu incelememize gerek yoktur.

$k=3$ ise $a^3\equiv 0,1,-1\pmod{7}$ olabilir. Yani $$5^m+63n+49 \equiv 5^m\equiv 0,1,-1\pmod{7}\implies m\equiv 0\pmod{3}$$ bulunur. $m=3u$ yazıp ifadeyi mod $9$'da incelersek, $$125^u+63n+49\equiv (-1)^u+4\equiv a^3\equiv 0,1,-1\pmod{9}$$ olur ancak $(-1)^u+4$ ifadesi sadece $3$ ve $5$ kalanlarını verebilir. Dolayısıyla bu bir çelişkidir ve çözüm yoktur.

$k$'nın alabileceği en küçük değer $\boxed{k=5}$ bulunur.

Not: Bu denklemin çözümü olmasını sağlayan diğer $k$'lara bakarsak, $5,7,11,13,17,19,23,25,\dots$ elde edilir. Yani şartı sağlayan ve asal olmayan en küçük $k$ değeri $25$'dir. Örnek durumu ise $a=11$, $m=2$'dir.
Gerçek hikayeler aslında söylenmeyenlerdir.

 


Sitemap 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 
SimplePortal 2.3.3 © 2008-2010, SimplePortal