Gönderen Konu: Tübitak Lise 2. Aşama 2014 Soru 2  (Okunma sayısı 3910 defa)

Çevrimdışı Eray

  • G.O Genel Moderator
  • G.O Efsane Üye
  • ********
  • İleti: 414
  • Karma: +8/-0
Tübitak Lise 2. Aşama 2014 Soru 2
« : Kasım 16, 2014, 05:44:15 ös »
$x^3=3^y7^z + 8$ eşitliğini sağlayan tüm $(x,y,z)$ pozitif tamsayı üçlülerini bulunuz.

(Şahin Emrah)
« Son Düzenleme: Nisan 27, 2016, 12:03:07 öö Gönderen: Eray »

Çevrimiçi Lokman Gökçe

  • Lokman Gökçe
  • Administrator
  • Geo-Maniac
  • *********
  • İleti: 3.716
  • Karma: +23/-0
  • İstanbul
Ynt: Tübitak Lise 2. Aşama 2014 Soru 2
« Yanıtla #1 : Kasım 17, 2014, 08:45:00 ös »
(L. Gökçe)

$x^3-8=3^y7^z$ yazıp iki küp farkından $(x-2)(x^2+2x+4)=3^y7^z$ şeklinde çarpanlara ayıralım. $a$ ve $b$ gibi iki pozitif tamsayının en büyük ortak bölenini $(a,b)$ ile gösterirsek her $n$ tamsayısı için Euclid algoritması olarak bilinen $(a,b)=(a,b-na)$ eşitliği vardır. Buna göre $(x-2,x^2+2x+4)=(x-2,12)$ olduğu kolaylıkla görülebilir. Ancak $3^y7^z$ ifadesi $2$ ile bölünmeyeceğinden $(x-2,12) \neq 2,4,6,12$ dir. O halde $(x-2,12)=1$ veya $3$ olabilir.

1. Hal: $(x-2,x^2+2x+4)=1$ durumunu inceleyelim.

$x-2=1,x^2+2x+4=3^y7^z$ için $x=3$ olur fakat $3^y7^z=19$ denkleminin çözümü yoktur.

$x-2=3^y,x^2+2x+4=7^z$ denklemleri $\mod 3$ te incelenirse çelişki elde edilir. Çözüm yoktur.

$x-2=7^z,x^2+2x+4=3^y$ için $(x+1)^2=3^y-3$ olur. $(x+1)^2$ sayısı $3$ ile bölünebilmesine rağmen $9$ ile bölünemediğinden çözüm yoktur.

2. Hal: $(x-2,x^2+2x+4)=3$ durumunu inceleyelim. Bu hal için $y\geq 2$ olmalıdır.

$x-2=3,x^2+2x+4=3^{y-1}7^z$ için $x=5$ olur fakat $3^{y-1}7^z=39$ denkleminin çözümü yoktur.

$x-2=3\cdot 7^{z},x^2+2x+4=3^{y-1}$  için $(x+1)^2=3^{y-1}-3$ olur. $(x+1)^2$ sayısı $3$ ile bölünebilmesine rağmen $9$ ile bölünemediğinden çözüm yoktur.

İncelememiz gereken son alt durum $x-2= 3^{y-1},x^2+2x+4=3\cdot 7^z$ dir. $y$ çift sayı iken $x \equiv 1 \pmod{4}$ ve $y$ tek sayı iken  $x \equiv 3 \pmod{4}$ tür. Her iki durumda da $x^2+2x+4 \equiv 3 \pmod {4}$ olduğundan $3\cdot 7^z \equiv 3 \pmod {4}$ olur. Bu ise $z$ nin çift sayı olması demektir. $z=2n$ diyelim. $x^2+2x+4=3\cdot 7^z$ denkleminde $x=3^{y-1}+2$ yazarsak $3^{2y-2}+2\cdot 3^{y-1} + 4 + 2\cdot 3^{y-1} + 4 + 4 =3\cdot 7^{ 2n}$ olup düzenlersek $3^{2y-3}+2\cdot 3^{y-1} =7^{ 2n}-4$ olur. İki kare farkından $3^{y-1}(3^{y-2}+2)=(7^n-2)(7^n+2)$ olur. $7^n-2\equiv 2 \pmod{3}$ olduğundan $3^{y-1} \not | (7^n -2) $ dir. Aralarında asallıktan dolayı $3^{y-1}\cdot k =7^n+2$ ve $\dfrac{3^{y-2}+2}{k} = 7^n -2$ olur. Taraf tarafa çıkararak $7^n$ terimlerini yok edersek $3^{y-2}= \dfrac{4k+2}{3k^2-1}$ denkleminin yalnızca $k=1$ için $y=3$ şeklindeki çözümü vardır. Bu değere karşılık $n=1$, $z=2$, $x=11$ elde edilir.

Denklemin tek çözümü $(x,y,z)=(11,3,2)$ dir.
« Son Düzenleme: Nisan 23, 2016, 11:41:19 öö Gönderen: geo »
Uğraşınca çözebileceğim zorlukta olan soruları çözmeyi severim.

 


Sitemap 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 
SimplePortal 2.3.3 © 2008-2010, SimplePortal